news-details

BMD Araştırma'nın haftalık değerlendirmesi

BMD Araştırma'nın değerlendirmesinde, geride kalan haftada yurt içinde önemli bir veri akışı bulunmazken yurt dışında ise ABD’de büyüme verisinin takip edildiği belirtildi. Ayrıca İran-İsrail gerginliği ile ilgili gelişmelerin yanı sıra ABD ve Çin arasındaki ticaret anlaşmasının nihai sonuca varmasının ön plana çıktığına dikkat çekilirken, şu bilgiler verildi:

"ABD ekonomisi 2025 yılının ilk çeyreğinde yüzde 0,5 ile tahminlerden fazla daraldı. Böylece ABD ekonomisi, 2022'nin ilk çeyreğinden bu yana ilk kez küçüldü. Geçtiğimiz hafta sonu ABD, İran'da Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise hava saldırısı düzenledi.  ABD Başkanı Trump, nükleer tesislere ilişkin saldırıyı duyururken ABD Senatörü Marco Rubio, İran’la savaş arayışında olmadıklarını belirterek, diplomatik çözüm arayışının sürdüğünü ifade etti. Ancak İran'ın herhangi bir misilleme girişiminde bulunması halinde bunun tarihlerindeki en büyük hata olacağını da vurguladı. İran, misilleme olarak ABD'nin Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne füze saldırısı düzenledi ve üssün yok edildiğini duyurdu. Trump, İran'ın saldırıyı önceden haber vermesinden ötürü can kaybı yaşanmadığını açıklamasının ardından İsrail ile İran arasında tam ve eksiksiz ateşkes sağlandığını duyurdu. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ülkesinin henüz İsrail'le ateşkese dair bir anlaşma yapmadığını açıklarken İsrail ordusu, İran'dan füzelerin ateşlendiğini duyurarak sığınaklara girilmesi çağrısında bulundu.  Ateşkese ilişkin tartışmalar sürerken Trump, Salı günü ayrı bir açıklamayla ateşkesin devreye girdiğini belirterek taraflara ateşkesi ihlal etmeme çağrısı yaptı. Geçtiğimiz hafta 79 dolara kadar yükselen Brent tipi petrolün varili, İran'ın ABD'nin saldırılarına misillemesinin can kaybıyla sonuçlanmaması ve ateşkes haberleriyle düşüşe geçerek 66 doların altına kadar geriledi.

"ABD Başkanı Donald Trump, Çin ile ticaret anlaşması imzaladıklarını açıkladı. Çin ile imzalanan anlaşma metninin; rüzgar türbinlerinden jet uçaklarına kadar birçok alanda kullanılan nadir toprak elementlerinin Çin tarafından ABD’ye tedarik edilmesini öngördüğü belirtildi. ABD tarafından gelen açıklamanın ardından Çin de anlaşmanın detaylarını teyit etti. Çin'den yapılan açıklamaya göre ABD Çin'e karşı alınan önlemleri iptal edecek. Çin, kontrollü ürünlerin ihracat izinlerini onaylamaya devam edeceklerini yineledi.

"Haftaya jeopolitik risklerin etkisiyle negatif başlayan 9.077,88 seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi, İran-İsrail arasındaki ateşkese ilişkin gelen olumlu haber akışlarıyla 9.484 seviyesine kadar yükseldi. Endeks, yüzde 2,19 kazançla 9.404,89 puandan haftayı tamamladı. Dolar/TL hafta içinde 39,39-39,90 aralığında hareket ederken Euro/TL 46,9272 ile rekor kırdı.

"Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 13-20 Haziran haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 109,2 milyon dolar hisse senedi satışı, 685,6 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 2,7 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi.  Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 818 milyon dolar azalarak 118.755 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 669 milyon dolar azalarak 74.899 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 272 milyon dolar azalarak 14.173 milyon dolar (559 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının üstünde kalmaya devam etti."

Ayrıca, uzun vadede beklenen verilere ilişkin değerlendirme de yapıldı. Değerlendirmede şunlar kaydedildi:

"TCMB, 2025 yılının ilk iki toplantısında politika faizini 250’şer baz puan indirerek yüzde 42,50 seviyesine çekti. TCMB politika faizini, 17 Nisan tarihli toplantısında 350 baz puan artırarak yüzde 46,00 seviyesine yükseltirken 19 Haziran toplantısında değiştirmeyerek yüzde 46 seviyesinde sabit bıraktı.

"Mayıs ayında yüzde 1,53 artan TÜFE’nin Haziran 2025 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Haziran ayında yüzde 1,61, Temmuz ayında yüzde 1,86, 2025 yılı sonunda yüzde 29,86 ve 2026 yıl sonunda yüzde 20,44 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2025 sonunda 43,57 ve 12 ay sonrasında ise 47,04 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2025 sonunda 18,8 milyar dolar, 2026 yılında ise 23,8 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2025 ve 2026’da sırasıyla yüzde 2,9 ve yüzde 3,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 2025 yıl sonunda yüzde 36,07 ve 2026 yıl sonunda ise yüzde 24,34 olması beklenmektedir."

  Hibya Haber Ajansı